اوضاع تجارت و دریانوردی خلیج فار س در دوره ی افشاریه

رشد و توسعه بازرگانی و تجارت اواخر حکومت صفوی، به ویژه عصر افشاریه افت و خیز های بسیار داشته است. در دوره حکومت شاه سلطان حسین صفوی افول سیاسی و اقتصادی ایران که سالها قبل شروع شده و زمینه های آن منحصر به عصر دوره حکومت او نبود ،با بی کفایتی وی و کارگزارانش واوضاع و احوال دنیای آن روز مجال بروز و ظهوریافت،تا جایی که کشور مورد تهاجم و حمله ی خودی و بیگانه قرار گرفت. افغانان یاغی اصفهان را تصرف کردند و به دو قرن حکومت صفوی پایان دادند. هم زمان قبایل بلوچ و اعراب سواحل جنوبی خلیج فارس، به بنادر و جزایر ایران یورش آوردند، که نتیجه آن رکود بیش از پیش تجارت و دریانوردی خلیج فارس و دریای عمان بود. نبود نیروی دریایی متمرکز و حکومت مرکزی قدرتمند دوره ای از آشوب وهرج و مرج را در این صفحات از سرزمین مان رقم زد. اما با ظهور نادرشاه افشار که حکومت مستعجل افغانان را برچید دوره ای تازه در تاریخ حیات کشور ایران شکل گرفت. او با تشویق بازرگانان داخلی ، نظارت بر عملکرد کمپانی های خارجی ، تجدید امتیازات قبلی و ایجادتسهیلات جدید به ویژه برای غربیها، استفاده از قدرت دریایی اروپاییان و تبحّر اعراب در دریا در جهت تقویت دریانوردی ایران،تشکیل نخستین نیروی دریایی ایران بعداز اسلام وسرکوب متجاوزان به آب های ساحلی زمینه های رونق دوباره تجارت جنوب را فراهم کرد و با شجاعت قدم در تثبیت حاکمیت ایران بر جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان نهاد.با تحقیق در منابع آن زمان این امر به وضوح مشخص می شود که در دوره حکومت او و اوج اقتدارش آرامش و امنیت برکشور به ویژه مناطق کرانه ای و پس کرانه ای جنوب حاکم بود. نتیجه ی آن رونق بازرگانی دریایی در آب ها وسواحل دریای پارس(خلیج فارس) بود. لیکن دوره کوتاه ایران مداری او ساز و کارهای با دوامی برای اعتلای اقتصادی و نظامی ایران به ویژه در مناطق جنوبی فراهم ننمود و با قتل او دوره ای از فترت و هرج ومرج که زمینه سازحضوراستعمارگران اروپایی در این آب و خاک بود شروع گردید.